IIT Guwahati-ийн гүн сургалт ашигласан мэдрэгч нь амаар гаргах амьсгалаас дууны командыг таних боломжтой
IIT Guwahati-ийн гүн сургалт ашигласан мэдрэгч нь амаар гаргах амьсгалаас дууны командыг таних боломжтой

Лабораторийн түвшинд уг ажиллах прототипыг 3000 Энэтхэг рупиер хөгжүүлсэн байна.

Видео: https://youtu.be/11SZtx4Nvdw

GUWAHATI, 2025 оны 8-р сарын 4: Энэтхэгийн Технологийн Институт, Гувахати (IIT Guwahati)-ийн судлаачид усан дорх хөөрөлтийн мэдрэгчийг хөгжүүлж, автоматжсан, контактгүй дуу таних системийг бий болгожээ. Уг судалгаа АНУ-ын Ohio State University-гийн судлаачидтай хамтран хийгдсэн бөгөөд хөгжүүлсэн мэдрэгч нь уламжлалт дууны системийг ашиглаж чадахгүй хүмүүсийн харилцааг шинэ замаар хангах боломжийг олгож байна.

Энэхүү судалгааны үр дүнг нэр хүндтэй Advanced Functional Materials сэтгүүлд нийтэлсэн бөгөөд судалгаанд Prof. Uttam Manna (Хими, IIT Guwahati), түүний судалгааны оюутнууд Ms. Debasmita Sarkar, Mr. Rajan Singh, Mr. Anirban Phukan, Mr. Priyam Mondal, Prof. Roy P. Paily (Электроник ба Цахилгаан инженерчлэл, IIT Guwahati) болон Prof. Xiaoguang Wang, Mr. Ufuoma I. Kara (Ohio State University, АНУ) оролцжээ.

Сүүлийн жилүүдэд дуу таних технологи нь амьдралд зайлшгүй хэрэгцээтэй болж, ухаалаг төхөөрөмжүүд, гар утас, гэр ахуйн төхөөрөмжүүдийг дууны командыг ашиглан удирдах боломжийг олгож байна. Гэвч дууны эмгэгтэй хүмүүсийн хувьд энэ технологи нь хүртээмжгүй хэвээр байна.
Судалгаагаар 3–21 насны хүүхэд ба залуусын дунд тодорхой хувьд дууны эмгэгтэй хүмүүс байдаг нь илт харагдаж, илүү хүртээмжтэй харилцааны технологи хэрэгцээтэй байгааг харуулжээ.

Энэ асуудлыг шийдэхийн тулд судалгааны баг амьсгалыг ашиглах аргыг олжээ. Хүмүүс ярьж чадахгүй үед ч амьсгал нь уушгиас агаарыг гадагшлуулдаг. Энэ агаар усны гадаргуу дээр урсах үед жижиг долгионууд үүсдэг. Судалгааны баг усан дорх хөөрөлтийн мэдрэгчийг ашиглан эдгээр долгионуудыг илрүүлж, дууны дохиог сонсголын үндэслэлгүйгээр таних боломжтой болгосон байна.

Хөгжүүлсэн мэдрэгч нь цахилгаан дамжуулах чадвартай, химийн идэвхтэй нүхтэй спонж материалаар хийгдсэн. Амьсгалаар үүсэх жижиг долгионуудыг мэдрэгч хүлээн авч, хэмжигдэх цахилгаан дохио болгон хувиргадаг. Судалгааны баг эдгээр дохиог Convolutional Neural Networks (CNN) ашиглан нарийн таньж, тодорхой үгс болон командыг таних чадвартай болгосон. Энэхүү тохиргоо нь хэрэглэгчдэд холоос төхөөрөмжтэй харилцах боломжийг олгодог, дуу гаргах шаардлагагүй.

Prof. Uttam Manna хэлэхдээ:
"Энэ нь ховор материалын загвар бөгөөд амаар гаргах агаарын үүсгэсэн усны долгионоор дууны дохиог таних боломжийг олгодог. Энэ арга нь хэсэгчилсэн буюу бүрэн гэмтсэн хоолойн эд эс бүхий хүмүүст харилцах боломж олгох хамгийн боломжит шийдэл юм."

Лабораторийн түвшинд прототипын өртөг нь 3000 рупи байна. Судалгааны баг технологийг үйлдвэрийн түвшинд гаргах талаар судалж байгаа ба эцсийн бүтээгдэхүүний өртөг буурах төлөвтэй байна.

Хөгжүүлсэн мэдрэгчийн гол онцлог:

  • Дууны эмгэгтэй хүмүүст зориулсан контактгүй харилцаа
  • CNN ашигласан AI-ийн интерпретаци
  • Ухаалаг төхөөрөмжийг гараар биш удирдах боломж

Ирээдүйн алхмууд:

  • Хөгжүүлсэн төхөөрөмжийн клиникийн баталгаажуулалт
  • Дууны эмгэгтэй хүмүүстэй илүү олон өгөгдөл цуглуулж, CNN моделийг тодорхой үгс болон командуудыг танихад боловсронгуй болгох

Энэхүү технологи нь зөвхөн дуу танихад ашиглагдахгүй, гаргүй төхөөрөмж удирдах, дасгал хянах, хөдөлгөөнийг илрүүлэх, усан дорх мэдрэгч болон харилцааны салбарт хэрэглэгдэх боломжтой.

Эх сурвалж  https://www.iitg.ac.in/iitg_press_details?p=189/iit-guwahati-develops-deep-learning-based-sensor-to-turn-exhaling-air-from-mouth-into-voice-commands

Мэдээ бэлтгэсэн: ЭША Н. Баатар


Бусад мэдээлэл